Çevresel kirleticilere bağlı olarak ortaya çıkan hava kirliliğinin azaltılması için çalışmalarını sürdüren Temiz Hava Hakkı Platformu (THHP), ‘Kara Rapor 2020: Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri’ çalışmasını yayınladı.
Türkiye’nin 4 yıllık hava kirliliğine ve bu kirliliğin sonuçlarına odaklanan rapora göre Iğdır, Bursa, Düzce, Afyon, Kahramanmaraş ve Manisa havası sürekli en kirli iller olarak öne çıkarken, son 4 yılda havası en temiz olan iller ise Rize, Artvin, Ardahan ve Tunceli şeklinde gerçekleşti. Ayrıca Bursa, İstanbul, Çorum, Amasya, Manisa, Erzincan ve Osmaniye’nın hava kirliliği de tehlikeyi işaret ediyor. Rapora göre İstanbul’da hava kirliği en yüksek olan noktalar Sultangazi, Kağıthane, Alibeyköy, Mecidiyeköy ve Esenyurt olurken en temiz bölgeler ise Kandilli, Büyükada, Şile, Avcılar, Silivri ve Üsküdar olarak öne çıktı. İstanbul başta olmak üzere bazı bölgelerde son yıllarda hava kalitesinde bir iyileşme gözlemlense de değerler hala tehlikeli seviyelerin üzerinde.
31 BİN ÖLÜM
Rapora göre 2019’da hava kirliliği, yeterli veri bulunan 51 ilin yüzde 98’inde Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) sınır değerlerinin ve yüzde 70’inde ise ulusal sınır değerlerin üzerinde gerçekleşti. Türkiye’de hava kirliliğine bağlı ölüm sayısı 2017’de 51 bin 794, 2018’de 45 bin 398, 2019’da ise 31 bin 476 oldu. Özellikle hava kalitesi düşük olan Iğdır’da 2019’da gerçekleşen 3 ölümden birinin hava kirliliği kaynaklı olduğu belirtiliyor. Uzmanlara göre, bu aynı zamanda hava kirliliğinin azaltılmasıyla beraber önlenebilecek ölüm sayılarını da ifade ediyor.
RİSKİ ARTTIRIYOR
Ayrıca rapora göre milyonlarca insan, geçmişte hava kirliliğine maruz kalmaları nedeniyle kronik hastalıklar ve sakatlıklar yaşıyor ya da kemoterapi gibi tedaviler görüyor. Bu durum, onları koronavirüse karşı daha savunmasız hale getiriyor.
HAVA KİRLİLİĞİ VE ÇOCUK SAĞLIĞINA ETKİLERİ
Düşük doğum ağırlığı
Otizm
Diyabet (Tip 1)
Ani Bebek Ölümü Sendromu
Astım, KOAH, bronşiolit ve bronşit gibi solunum hastalıkları
Zatürre
Bebek ölümü
Zeka geriliği
ADANA VE MERSİN LİMİTİN ALTINDA
KİRLİ havanın içinde bulunan ağır metaller, karbon, inorganik iyonlar ve yerküre kökenli elementten oluşan partikül maddeler Türkiye için de büyük tehlike demek. Zira 2019’da ölçüm yapılan illerden sadece Adana ve Mersin’de Dünya Sağlık Örgütü’nin belirlediği limitlerin altında partikül maddeye rastlandı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre dünyada her yıl toplam 7 milyon insan hava kirliliğinin yol açtığı hastalıklar nedeniyle ölüyor.
