Başkan Şentop'tan Parlamenter Sistem Yorumu

TBMM Başkanı Mustafa Şentop'dan , muhalefetin "parlamenter  rejime geri dönelim" önerilerine beklenmedik bir cevap verdi.

Şentop,  parlamenter sistemin krallık (Monarşi)  ve Federasyon yönetiminin olduğunu ülkelerde daha iyi işlediğini önü sürdü. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi için  teorik,tarih ve uygulamalara bakılmasını öneren Mustafa Şentop, İngiltere başta olmak üzere İskandinav ülkelerini örnek verdi. Demokrasilerin daha fazla monarşik ve feodal düzenlerde iyi işlediğini savundu  Fransa'nın uyguladığı demokratik sistemin giderek yarı başkanlık modeline gelmesinin de altını çizdi.

"Parlamenter Sistem, Krallıkların Sistemidir.Monarşinin sistemidir." diyen  Mustafa Şentop konuşmasına şöyle devam etti: Dünyada Krallık olmayan ve federasyon olmayan ülkelerde yani Cumhuriyet ve üniter yapıya sahip ülkelerde iyi işleyen  Parlementer sistem örneği yoktur.  İngiltere iyi bir örnektir. monrşilerin hepsinde iyi işliyor demiyorum. yani onlar şey olduğu halde iyi işlemeyenler de olabilir.  Ayrı mesele.  Ama iyi işleyelim ya monarşidir ya Federasyonu bu iki özellikten en az birine sahip olmayan ülkelerde parlamenter sistemin iyi örneği yoktur .Çünkü bu sistem esasen bir kral var.. ralı sistemden kaldıramıyorsun Fransa gibi mesela Fransa atmış kral kaldırmış ama İngiltere siyasi geleneklerle kamu hukuku ve siyaset geleneklere bağlı bir kere kraldan vazgeçmek istemiyor taçtan vazgeçmek istemiyor. O zaman ne yapacaksınız? o zaman parlamenter sistem diye bir sistem sembolik yetkileri olan sadece temsili ülkenin birliğini temsil eden bir kişi kral olacak ama yürütme işi hükümet ve Başbakan ve kabineye bırakılmıştır. Kralı olmayan  Federasyonu olmayan ülkeler Fransa... Fransa bu sistemi işletememiştir. Çok sistem değişikliği Var. 1946 Anayasası'yla saf parlamenter sistemi getirmiştir Fransa 1958'de kadar 12 yıl içerisinde 26 tane hükümet değişmiştir Fransa'da 1958'de anayasa değişikliği yapıp yarı başkanlık sistemine önce yarım parlementler 1962'de gidişimde de yarı başkanlık sistemi ile Fransa geçmiştir.İtalya bir örneği bunun.  Monarşi değil federasyon değil yürütemiyorlar,hükümet kuramıyorlar" Erken Seçim İhtimali Sıfır

Cumhurbaşkanı  ve TBMM'nin erken seçime gitme yetkisinin olduğunu söyleyen  Şentop "Hukuki olarak mümkün ama çok zor. Siyaseten de hukuken de seçim kararı ihtimalini sıfır görüyorum. " dedi.

27. Dönem 2. Yasama Yılına ilişkin değerlendirmelerde bulunan TBMM Başkanı Şentop Değerlendirme Toplantısı düzenledi. Basın toplantısında  Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi üzerinde duran Şentop "Sistemin işleyişi ile ilgili eleştiriler  kimisi aktörden kaynaklanıyor kimisi alt mevzuattan kaynaklanıyor" şeklinde konuştu. www.esnafhabertv.com genel yayın yönetmeni Fehmi Çalmuk'un Eski Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne ilişkin "Başbakanlık gibi bir müessese önemini kaybederse devlet sistemi durur." eleştirisinde bulunduğu hatırlatılarak, cumhurbaşkanının genel başkanlıktan ayrılmasına ilişkin bir düzenleme yapılıp yapılmaması ihtimalinin sorulması üzerine Şentop, "Çok tahrik edici bir soru ama Meclis Başkanı olarak bu polemiklere girmem doğru olmaz." dedi. Cumhurbaşkanının gerek Anayasa'da gerekse alt mevzuatta siyasi parti genel başkanı olmasıyla ilgili bir mecburiyet bulunmadığına işaret eden Şentop, "Buna bir mani de yok. Doğrusu da budur. Aynı şekilde başkanlık sistemi olan dünyanın her yerinde de başkan bir siyasi partinin mensubudur. Genel başkanı da olabilir, olmayabilir de. Bunu kanunla veya anayasayla düzenlemek yanlıştır." değerlendirmesinde bulundu. Böylelikle Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine yönelik değişiklik taleplerinin  gerekmesi halinde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle düzeltilebileceğini belirtti. Şentop, sistem değişikliğine yönelik sorunun ikinci bölümünü ise  "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile ilgili anayasal düzlemde sorun teşkil eden bir hususun olmadığı kanaatindeyim ama bunun dışında alt mevzuatta gerek kanunla gerek Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle yapılabilecek değişiklikler her zaman olabilir." şeklinde değerlendirdi. Darbe İhtimali Basın toplantısında ilgi çeken  cümlelerden biri  Cumhurbaşkanı (Başkan) yardımcısının  da seçimle iş başına gelmesinin düşünüldüğünü sonra dan bazı ülkelerdeki uygulamaları göz önüne alarak " Başkan Yardımcısının darbe yapabileceği ihtimaline karşı" vazgeçtiklerini  söyledi. Yeni sistemin "Cumhurbaşkanlığı ile Başbakanlık arasında" bir sistem olduğunun altını çizen Şentop, icranın başı olarak  Başbakanlık görevinin daha ağır bastığını söyledi. Cumhurbaşkanlığı sistemini otomatik vitesli otomobile de benzeten Şentop muhalefetin eleştirilerini "Otomatik otomobilde debriyaj arıyorlar" sözleriyle değerlendirdi. Milletvekillerinin denetim görevinden bir tanesinin  yazılı soru önergeleri olduğunu hatırlatan Şentop bazı soru önergelerine müdahale hakkının iç tüzük ile kendisine verildiğini söylerken  "Milletvekillerinin eğlendiren yazılı soru önergeleri var" sözü  dikkat çekti.