Cuma Güler Deprem Bölgelerine Pozitif Ayrımcılık Bekliyoruz

Kahramanmaraş Aktarlar Odası Başkanı Cuma Güler, yüzyılın afetini Esnafhabertv.com'a anlattı.

: 6 Şubatta depreminde Kahramanmaraş olarak özellikle esnaflar olarak tam bir dayanışma içerisinde Ahilik kültürünü de alarak herkes birbirine eşine, dostuna yardıma ederek hayatımızı devam ettirmeye çalıştık. Sonraki süreç de Kahramanmaraş Büyükşehir belediyesi ile esnaf odaları birliği arasında ki koordinatörle geçici konteyner işyerleri ve esnafları verilmesi konusunda çalışmalarımız olmuştur. Bu esnada Kahramanmaraş yaklaşık şu ana kadar 4 bin üzerinde konteyner işyeri merkezi ve prefabrik işyerleri olarak şu anda işyerleri esnaflarımıza verilmekte olup hala uygun yerler bulunduğu yerler olursa da devamlı işyerleri yapılmaktadır.

Biz burada depremde dediğim gibi Türk halkından, Türk milliyetçiliğimizden gerçekten gurur duyduk. Neden dersek, tüm Türkiye dayanışma içerisinde Kahramanmaraş’a ve tüm deprem bölgelerine el birliği ile halkı kucaklamışlardır. Şimdi ise artık 6 aydan fazla süre geçti hayat tabii ki devam ediyor ne kadar olsa acılarımız çok olsa da bizlerinde finansman sıkıntıları var.

Çünkü esnafımızın iş yeri bazılarının evi yıkılmış, hiç bir şey alamamış tabiri caizse bir bardak dahi alamamış içerden. Bunun içinde finansman ihtiyaçları hissediyoruz. Burada devletimiz esnaflarımıza, esnaf kefalet kooperatifleri aracılığıyla 250 bin lira, 1 yıl ödemesiz bir kredi çıkardı. Burada da tabi bazı ulaşamayan arkadaşlarımız oldu. Nedeni ise bu krediye ulaşabilmek için bir ipotek vermemiz gerekiyor. Esnafın evi gitti dükkanı gitti ipotek verecek bir şeyi kalmadı.

Burada yetkililerden bu konu da bu deprem bölgelerinde özellikle bir esneklik yayılmasını istiyoruz. Daha sonraki isteklerimiz ne derseniz bir emeklilik yasası vardı Bağkur’lularda yani esnaflarda 9 bin, SSK'lılar da 5200 gündü. Sağ olsun 14 Mayıs seçimlerinden önce cumhurbaşkanımız bunu eşitlemeyi yani 7200 güne çekti ama meclis tatil olduğu için şu anda yasalaşmadı. İnşallah ekim de açılacak ilk meclis toplantısında bu emeklilik yasasını mutlaka gündeme getirilmesini istiyoruz.

Sonra bizde SSK primleri aynı İstanbul, Ankara yani deprem bölgesinde ki primlerle Kahramanmaraş’ta ki primin aynı olmaması bizim en büyük isteklerimizden bir tanesi, bugün bir Bağkur primi 4 bin lirayı geçti. Yaklaşık 5 bin lirayı buluyor. Bunu bir deprem bölgesindeki esnafın kaldırması imkansız.

Bir de yeri gelmişken bugüne kadar prefabrik veya konteyner iş merkezlerinde elektrik gibi paralar alınmıyordu. Şu anda konteynerdeki işyerinde arkadaşlarda bir
tedirginlik var. Dediler başkan saatlerimiz okundu. Biz bu elektrik parasını zaten para kazanamıyoruz. Çünkü adam 200 m2 işyerlerinde, 20 m2 bir konteynerde işini yaptı, yaptı derken ne derece yapabilir 20 m2 yerde. Malum bugünlerde nasıl olacak bilmiyorum bir sıcaklar var 50 derece 48 dereceleri görüyor Kahramanmaraş. Bir insanın 2m yüksekliğinde 20 m2 bir konteynerde hangi müşteriye hitap
edip evine şey götürecek. Onun için buradan devlet büyüklerimizden özellikle istirham ediyorum. Bu deprem bölgelerinde hiç yoktan bir yıl kesinlikle Bağkur ve SSK primlerinin alınamamasını hele hele küçük esnaflardan bunu buradan özellikle rica ediyoruz. Tekrar bizim ayağa kalkabilmemiz için bize en az 2 yıl ödemesiz bu Kosgeb dedikleri 200-300 bin lira gibi kredilerin her esnafa ulaşması için mutlaka bize bir pozitif ayrımcılığın yapılmasını istiyoruz. Çünkü karşımıza çıkan bankaların direttiği ipotek gibi şeyleri esnaflarımız vermez. Niye vermez evi gitti, dükkanı gitti, barkı gitti Maraş tabiriyle bize bu ipotek konusunda devletimizin biz esnaflara güvenmesini istiyoruz. 2011 yılında konuyla belki çok alakalı olmasa da dolaylı yönden var. Van da meydana gelen deprem de belki yıkıcı gücü bizim Maraş’ta ki kadar kesinlikle değildi. Orada 2011 yılında Van’da ki depremde mücbir sebep tamı
tamına 6 yıl ötelendi. 2011 yılında olan deprem 2017 yılında tekrar 30 taksit de ödemeleri ilk ödeme 2018 Ocak ayı olmak üzere 2023ün Ocak ayına kadar 5 yıl uzatıldı. Bizde bu haklardan daha fazlasını istiyoruz. Biz bunu bence daha fazlasıyla hak ediyoruz. Bugün Kahramanmaraş iktidar partimizin güç anlamında bilmiyorum ama en güçlü desteklediği illerin en başında gelir. Biz tabi ki burada pozitif
ayrımcılık yapın derken devlet bizi affetsin hiç bir şey almasın demiyoruz, alsın ama bir yıl hiç bir şey almasın. Bugün elektrik Türkiye’de elektrik zamlanıyor, Kahramanmaraş’ta aynı bu zammı..

Çünkü Kahramanmaraş’ta şu anda biz normal bir hayatı sürmüyoruz. Biz çok geriden geliyoruz. Bizim eski Kahramanmaraş olabilmemiz için en az 10-15 yıla ihtiyaç var. Daha yıkımlarımızın %20 si yapılmadı. Bir de bu orta hasarlı binalar o gün bakanımız geldi Maraş’a yıkılacak dedi, yıkılsa iyi olur dedi. Bu da halkta bir karamsarlığa yol açtı. Bunu aslında daha yerelde belediye başkanlarımız bizlere daha böyle bu konu da ne yapmamız gerektiğini, nasıl yaparsak bizlerin ve memleketin menfaati olacağı için daha güzel bilgilendirme yaparsa buradan onlardan da bu beklentimiz var. Ama dediğim gibi

Kahramanmaraş’ta 1 yıl elektrik, su, doğalgaz alınmasın. Alınacaksa da normal 81 vilayette ki fiyatlarla birlikte uygulanmasın. Maraş ve deprem bölgelerine lütfen ayrımcılık yapın. Biz aynı şartlarda mücadele etme şansımız zor. İnanın burada bizi zor günler bekliyor, önümüz kış. Ben buradan yetkililerden daha buralara bir ayrımcılık yapılmasını istiyorum. Bir de az önce bütün sorunları dile getirdim bir önemli konu sorunumuz daha var onu da yetkililerimizden özellikle özellikle rica ediyorum.

Bu deprem sonrası nasıl oldu bilmiyorum bu dükkan kiraları anormal derece
de kira artışı oldu. Çünkü Maraş da doğru düzgün iş yerleri de kalmadı genelde yıkımın olduğu yerler ticaretin olduğu yerlerdi. Burada sayın cumhurbaşkanımız nasıl ki konutlarda %25 artışı bir yıl uzattıysa bunu mutlaka iş yerlerine de dönüştürmesini özellikle talep ediyoruz. Bu konu çok önemli konu çünkü vatandaş deprem oldu diye yıkım çok oldu diye dükkan yerleri kıymetli diye 10 liralık
yerlere 100 lira istemeye başladı bu da çok önemli bir konu. Şeye geçiyorum öbürüne, deprem de unutamadığımız herkesin Kahramanmaraş’ın her ferdinin mutabakat unutamadığı acı olaylar vardır. Bizlerde ailemizden çok yakınlarımızı kaybettik ama en önemlisi bir üyemizi aradığımız zaman eğer telefona ulaşamıyorsak o kişinin ailesinden babasına kardeşine açtığımızda o duyduğumuz acı haber veya bazen sosyal medya da o gün için duymayıp bugün duyduğumuz gördüğümüz işte evladını kaybetmiş üyem gelinini torununu kaybetmiş. Tarifi anlatılmaz çok büyük acılar vardı. Kahramanmaraş yaralı bir şehir bunu lütfen yetkililere sesimizi, aslında damdan düşeni damdan anlar derler de bizim halimizi bilmiyorum da çok acı yani. Ben buradan tekrar büyüklerime bizlere pozitif
ayrımcılık yaparak bizleri unutmamalarını istiyoruz. Selam ve saygılar iletiyorum.

Bu röportaj   Dünya Esnaf Sanatkarlar Derneği bünyesindeki Ahi Enstitüsü; İçişleri Bakanlığı Sivil toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü ile yürüttüğü “Ahilik Töresi Afet Bilinci Güvenli Millet, Güvenli Devlet” başlıklılar projesi kapsamında 6 Şubat’ta depremi ve daha sonra sel felaketiyle karşı karşıya kalan Hatay, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Adıyaman ve Malatya illerinde esnaf odaları başkanları esnaf ve sanatkarlar ile çekilen filmlerden derlenerek yayınlanmaktadır.