- Haberler
- Sosyal Güvenlik
- Primler Yüksek, Emekli Maaşı Düşük: Sistem Nerede Tıkanıyor?
Primler Yüksek, Emekli Maaşı Düşük: Sistem Nerede Tıkanıyor?
Dünya Gazetesi'nden Özgür Erdursun'un yazısına göre, Türkiye'de milyonlarca çalışan her ay sigorta primi ve vergi ödüyor. İşverenler de çalışanlar adına sigorta primi yatırıyor. Asgari ücretliler sadece sigorta primi öderken, vergi yükümlülükleri bulunmuyor.
Dünya Gazetesi'nden Özgür Erdursun'un yazısına göre, Türkiye’de milyonlarca çalışan her ay sigorta primi ve vergi ödüyor. İşverenler de çalışanlar adına sigorta primi yatırıyor. Asgari ücretliler sadece sigorta primi öderken, vergi yükümlülükleri bulunmuyor.
Ödenen Primlere Rağmen Düşük Emekli Aylıkları
Çalışanların uzun yıllar boyunca ödediği bu primlerin karşılığında emekli olduklarında aldıkları maaşlar ise beklentilerin oldukça altında kalıyor. Erdursun, bugünkü yazısında çalışanların toplam prim ve vergi ödemelerini, işveren paylarını ve buna karşılık aldıkları emekli maaşlarını analiz etti.
Asgari Ücretlinin Maliyet Tablosu
Asgari ücretle çalışan bir kişi, net 22.104,68 TL maaş alıyor. Ancak işçiden 3.640,77 TL sigorta primi ve 260,06 TL işsizlik sigortası primi kesiliyor. Böylece işçiden toplam 3.900,83 TL prim kesintisi yapılıyor.
İşveren ise aynı çalışan için 4.095,87 TL sigorta primi ve 520,11 TL işsizlik sigortası primi ödüyor. Böylece işverenin toplam yükü 4.615,98 TL oluyor. İşçi ve işverenin ödemeleriyle birlikte SGK’ya toplam 8.516,81 TL prim aktarılıyor.
Asgari Ücretin İşverene Gerçek Maliyeti
22.104,67 TL olan net asgari ücrete rağmen işverenin toplam maliyeti 30.621,48 TL’yi buluyor. Bu rakam, 5 puanlık Hazine indirimi uygulanan işverenler için geçerli. İndirimden yararlanmayan işverenlerde ise maliyet 31.856,74 TL'ye çıkıyor. Bu durumda, toplam sigorta maliyeti 9.752,06 TL’ye ulaşıyor.
Ücret Artışına Göre Prim ve Vergi Yükü Artıyor
Asgari ücretin üzerinde maaş alan çalışanların gelir vergisi yükü artıyor. Net maaşlara göre prim ve vergi maliyetleri şöyle:
Net 30 bin TL maaşta: 15.416 TL
Net 40 bin TL maaşta: 24.779 TL
Net 50 bin TL maaşta: 34.142 TL
Net 60 bin TL maaşta: 43.505 TL
Net 75 bin TL maaşta: 57.550 TL
Net 100 bin TL maaşta: 86.119 TL
Ücret artışına paralel olarak prim ve vergi maliyetlerinde de ciddi artış yaşanıyor.
Yıllarca Ödenen Primler Karşılığında Beklentinin Altında Maaş
Çalışma hayatı boyunca ödenen yüksek prim ve vergilere karşın emeklilikte bağlanan maaşların düşük olduğu belirtiliyor.
Örneğin, net 50 bin TL maaşla çalışan bir kişi 25 yıl sonunda 10 milyon 242 bin 600 TL prim ve vergi ödemesi yapıyor. Ancak emekli olduğunda yaklaşık 25 bin TL emekli aylığı alabiliyor.
Erdursun: “Primler Nemalandırılmalı”
Özgür Erdursun’a göre, çalışanların ödediği primlerin değerlendirilmeyip devletin kasasında yıllarca bekletilmesi, emekli aylıklarının düşüklüğüne neden oluyor. Erdursun, sigorta primlerinin nemalandırılarak büyütülmesi ve böylece çalışanlara emekli olduklarında daha yüksek maaşlar verilmesi gerektiğini vurguluyor.
Emekli Aylıklarında Güncelleme Şart
Erdursun, mevcut sistemde “ödediğin prim kadar maaş alırsın” anlayışının yanlış olduğuna dikkat çekiyor ve emekli aylıklarının güncellenmesi gerektiğini ifade ediyor.
