Zurna Profesörü
<Tokat'ın dillere destan telli zurnasını 3. nesil usta olarak yapan Oktay Dursun, yalnızca Türkiye'de yöre yöre değil dünyanın her kültürüne ilişkin zurna üretiyor. Dededen kalma mesleğini aşkla yapan ve kendisine zurna profesörü lakabı takılan Oktay Dursun aynı zamanda davul da imal ediyor. www.esnafhabertv.com'un ustalar konuşuyor programına konuştu
2026 YILINA HAZIRLIK YAPIYORUM
ESNAFHABERTV.COM: Bu telli zurna dediğin nedir? Yani göstererek anlatır mısın?
Oktay Dursun -Burada yapılan her zurna ağaçlar için geçerli, kütük olarak getiririz, çiviyle yararız. Çiviyle yarmamızdaki sebep te bazen kabuk altı ağaçta büküklük olur. Buna halk dilinde, Anadolu dilinde burgaç diye adlandırılır. Kesinlikle tercih etme ve kullanma şansın söz konusu bile olmaz bu ağacı. Ama ağaç, bahçenin yüzünü alıyorsunuz içinden çıkıyor, odun ediyoruz. Ağacı hızardan geçirdikten sonra kaba halde, şu elimde tuttuğum kara erik, bahçe kara eriği, 20 aylık falan, ağacın kurtardığı boy, bazen ağacın bedeni 1 metre gelir, bazen 80 gelir bazen 1.30 gelir. Ebata göre kesersin. Yani şu mesela hem Tokat, hem Sivas tipi için ideal bir ağaç. Biçtikten sonra tutkallarız, hızar talaşını üstüne serperiz, kurusun diye, bu şekilde kaldırırız. 20 ay bekledikten sonra ana kordon deliği diye adlandırdığımız girişi burası, deliğini deleriz. 20 aydan sonraki pozisyon, ağacın yüzünü sıyırırız, tutkalını falan kaldırırız, güneşe çıkartmamak kaydıyla, bazen ağacın boyu 55, bazen 50 yani duruma göre değişebiliyor, pozisyonuna göre, galak kısımlarını geniş bırakırız. Alacağımız sipariş doğrultusunda ağacın boyunu keseriz, 47 altı ya da 48-50 alacağımız sipariş doğrultusunda yol alırız. Telli zurnanın ayrıcalık ve özelliklerinden biri, mesela bu elimde tuttuğum bir telli zurna, şu kargacık diye adlandırıyoruz bunu, bölgeden bölgeye ismi değişir. Zurnanın siparişini aldıktan sonra elimde tuttuğum delikli zurna, zurnanın çekimini yaparız sonradan, müşteri ince mi ister veya telli zurna tabiriyle karınca belli, kız belli diye adlandırdığımız, şu şuan örnek veriyorum, düz bir modeli, yani fiziken karakteri yoktur, karakter meselesi yoktur. Zurnayı yaptıktan sonra cilasını vururuz, gomalak cila, natürellik tabi her şeyden önce ön planda, zurnanın telini çekeriz. Dil diye adlandırdığımız bazen şimşir bazen abanoz bazen daha değişik ağaçlar da kullandığımız oluyor. Telli zurnayı yaptıktan sonra bazen müşterilerden şöyle bir şikâyet oluyor, telinde gevşeme oluyor. Bu telli zurnanın kaderinde vardır. Kuruduğu zaman gevşer, ıslandığı zaman düğün esnasında gerilme yapar. Bu da sıralamasından kaynaklıdır. Şöyle bir soru işareti de olabiliyor. Acaba usta ağacı yaş mı yaptı, hayır, yaş ağaç çalışma gibi bir şansımız yok. Kapıda ağaç bedenlerimiz var, örnek veriyorum 2026 yılına hazırlık yapıyoruz. Yani dinlendirerek gelmek zorundayız. Bizi biz yapanlardan biri de bu, ağaca fazla ihtiyaç duymuyoruz. Çünkü şuan 10 yıllık ağaç stoku mevcut.
BİR TELLİ ZURNANIN ÖMRÜ 20 SENE NET VARDIR.
ESNAFHABERTV.COM: Normal zurnalar telli değil, bunun telli olmasının sebebi nedir?
Oktay Dursun -Telli olmasının sebeplerinden biri ağaçta yarılma oranı çok düşüktür. %5-6 gibi bir oran oluyor, bu da imalatçının hatasından kaynaklı olan bir şeydir. Ağaç ta yaştır, rutubet oranı, nem oranı biraz fazla olduğu zaman yarılma yapabiliyor. Yarılmasın diye zurnayı telliyoruz. Diğer zurnalardan ağırlığı mevcuttur. Ses tonu da mahal anlamda kız sesi diye adlandırılır. Kara ses olarak fa diyez, sol, gibi bu aralarda gidiyor. Önceden fa idi şimdi boylar düştü. Zurnaya, ağaca sahip çıkması içindir. Bir telli zurnanın ömrü 20 sene net vardır. Bakımına göre de değişiyor tabi.
