Ocak ayı enflasyonu yüzde 1.35
Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre ana harcama grupları itibarıyla ocakta aylık bazda en yüksek artış, yüzde 4.88 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 4.65 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve yüzde 3.96 ile sağlık grubunda görülürken, eğlence ve kültürde yüzde 1.86, lokanta ve otellerde 1.39, konutta 1.20, ulaştırmada 0.87 ve eğitimde 0.64 artış gerçekleşti. Ocakta en fazla düşüş gösteren grup yüzde 6.65 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 1.44 ile ev eşyası, yüzde 0.25 ile haberleşme ve yüzde 0.02 ile alkollü içecekler ve tütün oldu.
EN ÇOK ARTIŞ PATLICANDA
Ocakta en yüksek fiyat artışı yüzde 81.46 ile patlıcanda gerçekleşirken, bunu yüzde 35.81 ile domates, yüzde 30.9 ile mandalina izledi. Ocakta fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 24.45 ile salatalık, yüzde 22.38 ile ulaşım araçlarıyla ilgili hizmet ücreti, yüzde 21.63 ile resmi evraklarla ilgili hizmet ücreti, yüzde 20.61 ile yeşil soğan, yüzde 20.54 ile sivri biber, yüzde 20.04 ile kuru soğan, yüzde 19.45 ile kabak, yüzde 16.54 ile limon yer aldı. Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 14.22 ile çocuk kazağında gerçekleşti.
Bunu yüzde 13.65 ile kadın gömleği, yüzde 13.16 ile kadın elbisesi, yüzde 13.06 ile kadın hırkası, yüzde 12.89 ile kadın kabanı, yüzde 11.68 ile kadın kazağı, yüzde 10.96 ile erkek ceketi, yüzde 9.75 ile çocuk için spor kazağı (sweatshirt), yüzde 9.73 ile erkek montu izledi.
GIDA, ULAŞTIRMA VE KONUTUN PAYI DÜŞTÜ
TÜİK, her yıl olduğu gibi bu yıl da enflasyon sepetinde güncelleme yaptı. Buna göre gıda, ulaştırma, konut, ev eşyası, giyim ve ayakkabı gibi grupların ağırlıkları düşürüldü. Gıdanın geçen yıl yüzde 23.29 olan ağırlığı yüzde 22.77'ye düşürüldü. Enflasyon sepetindeki ağırlık enflasyonu etkileme oranını gösteriyor. Gıda grubu bu durumda 0.52 puan daha az sepette ağırlıkta olacak. Sepette ağırlığı en fazla düşürülen grup ulaştırma oldu. Otomobil, benzin, motorin gibi kalemlerin yer aldığı ulaştırma grubunun ağırlığı 1.16 puan indirildi. Ulaştırmanın yüzde 16.78 olan ağırlığı yüzde 15.62'ye çekildi. Konut grubunun ağırlığı ise 0.82 puan düşürüldü. Konut grubu artık enflasyonu yüzde 15.16 yerine yüzde 14.34 etkileyecek. Giyim ve ayakkabı grubu 0.28, ev eşyası grubu ise 0.56 puan daha az etkili olacak. Hükümetin vergi düzenlemeleriyle etkileyebildiği gruplardan olan alkol ve sigaranın ağırlığı ise 1.83 puan artırıldı.
2020'YE GÜÇLÜ BAŞLANGIÇ
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı değerlendirmede büyümenin öncü göstergelerinden İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi'nin (İmalat PMI) ocak ayında 51.3'e yükseldiğini belirtti. Bakan Berat Albayrak Twitter hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı: '2019'u tüm göstergelerde sağladığımız beklentilerin üstünde iyileşmelerle kapatmıştık. 2020'ye özellikle üretime dayalı büyüme hedefimiz kapsamında güçlü başlangıç yapmış olduk.'
KURUMLAR ARASINDAKİ VERİ UYUMSUZLUĞUNA SON
İstatistik, kurumlar arasındaki veri uyumsuzluğunun giderilmesi ve daha sağlıklı veri oluşturulabilmesi için önemli bir adım atıldı. Geçtiğimiz hafta yayınlanan yönetmelikle, aynı nitelikteki verilerin derlenmesinin daha uyumlu olması sağlanırken, daha kapsamlı yeni istatistik üretilmesinin de yolu açıldı.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarının yaptıkları iş ve işlemlerin yer aldığı kayıtların, veritabanlarında sistematik ve standart tanımlamalarla tutulması ve kategorize edilmesini sağlamak için hazırlanan 'İstatistiki Sınıflamalar Yönetmeliği' 28 Ocak'ta yayımlandı. Veri derlemede kullanılan idari kayıtları standartlaştıran yönetmeliğin neden hazırlandığı sorusuna yanıt veren yetkililer şu bilgileri verdi: 'Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) yönetmelikte, ilk etapta, en yaygın kullanılan teknik sınıflamalara yer verdi. Kamu kurumları yaptıkları işleri ve işlemleri kaydederken birbirlerinden farklı kodlar kullanıyor, bu da kayıtların derlenmesini zorlaştırıyordu. İdari kayıtlardan ulaşılamayan veriler için beyan ve anket yöntemi kullanılıyordu. Bundan sonra bütün kamu kurumları veri sınıflamasında aynı kodları kullanacak. Böylece aynı nitelikteki iş ve işlemlere ilişkin verilerin derlenmesi daha kolay ve uyumlu olarak yapılabilecek. Bu sayede bilgi derleyen kurumlar arasında veri uyumsuzlukları ortadan kalkacak. Farklı bilgileri birleştirebilen kayıtlar daha geniş kapsamlı bilgiye hızlı ulaşımın yolunu açacak.'
VERİTABANI ZENGİNLEŞİYOR
Yönetmelikle üretilen istatistik veritabanının zenginleşeceğini kaydeden yetkililer, 'TÜİK daha kapsamlı yeni istatistikler üretebilecek. Ortak sınıflamaların kullanılmasıyla birlikte ulusal ve uluslararası düzeyde karşılaştırılabilir, daha uygun bilgi üretilebilecek. İstatistik oluşturmadaki işgücü ve maliyet azalacak. İstatistiklerde beyan ve anketlerin oranı düşecek. Gerek kamu gerek özel sektöre ait kayıtlara sağlıklı ulaşamama ve olası veri kayıplarını önlemek amacıyla yapılan bu tasnifleme çalışması karar alıcılar için daha kolay veri üretimi sağlayacak' dediler.