Osman Yardımcı: Beş Tane Baron Türkiye'yi Yönetemez,
Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı, son dönemde esnafın yaşadığı sorunlar ve dışa bağımlılığın arttığına dikkat çekerek, Avrupa'da küçük esnafa büyük destek verildiğini vurguladı. 'Avrupa'da en büyük desteği küçük esnafa veriyorlar, bizde ise aile işletmeleri ve geleneksel iş yapış biçimleri yok ediliyor' diyerek, Türkiye'deki esnafın zor durumda olduğunu ifade etti. Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Osman Yardımcı, Dünya Esnaf ve Sanatkarlar Derneği, İçişleri Bakanlığı Sivil Toplum İlişkiler Genel Müdürlüğü'nün desteğiyle, 'Toplumsal Dayanışma, Kalkınmanın Desteklenmesinde İstihdamın Artırılmasında Esnaf ve Sanatkarın Rolü' proje kapsamında yapılan çevrimiçi toplantıda konuştu..
"Zincir Marketler Haksız Rekabet Yaratıyor"
Yardımcı, zincir marketlerin neredeyse tüm sektörlerde faaliyet göstermesinin küçük esnafı zor durumda bıraktığını belirtti. “Bugün bir zincir markete giriyorsunuz; giyimden temizlik ürünlerine, teknolojiden ete kadar her şeyi satıyorlar. Bu durum küçük esnafın ayakta kalmasını imkânsız hale getiriyor” diye konuştu.
"Avrupa'da Örnekler Var"
Avrupa'daki uygulamalardan örnek veren Yardımcı, “Avrupa'da zincir marketlerin belirli ürünleri satmasına izin var. Hepsini değil. Bizde ise bu marketler her şeyi satıyor. Bu, hem meslek gruplarını hem de vatandaşın bütçesini etkiliyor” dedi. Yardımcı, Türkiye'de benzer bir modelin uygulanması gerektiğini belirtti.
"Meslek Ahlakı Kayboluyor"
Meslek ahlakının önemine dikkat çeken Yardımcı, yeni nesil esnaf yetişmemesi konusunda da endişelerini dile getirdi. “Eskiden çıraklık ve kalfalık sistemiyle meslek öğrenilirdi. Ancak şimdi sistem değişti ve gençler bu alanlardan uzaklaştı. Meslek ahlakını taşıyacak kişiler yetişmiyor” şeklinde konuştu.
"Küçük Esnaf Vergi ve Sosyal Güvenlik Sorunlarıyla Boğuşuyor"
Küçük esnafın stopaj, kira artışları ve sigorta primleri gibi ekonomik yükümlülükler altında ezildiğini belirten Yardımcı, "Bu kadar yükün altından kalkmak mümkün değil. Zincir marketler her türlü kolaylığa sahipken, küçük esnaf en ufak bir vergiyi bile ödeyemez hale geliyor” ifadelerini kullandı.
"Aile İşletmeleri Yok Oluyor"
Yardımcı, aile işletmelerinin giderek azaldığını belirterek, bunun ekonomi ve toplumsal dayanışma üzerinde olumsuz etkiler yarattığını söyledi. “Eskiden aileler birlikte üretir, birlikte çalışırdı. Şimdi bu model yok oldu. Her şey tekelleşiyor” dedi.
"Zincir Marketler ve Büyük Üreticiler İçin Çifte Standart Uygulanıyor"
Konuşmasının sonunda büyük üreticilere ve zincir marketlere yönelik çifte standart uygulamalarını eleştiren Yardımcı, “Küçük esnafa uygulanan kurallar büyükler için uygulanmıyor. Devletimizin bu konulara eğilmesi ve küçük esnafı koruyacak adımlar atması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Osman Yardımcı, küçük esnafın yaşadığı sorunların çözümü için somut adımlar atılması gerektiğini vurguladı ve “Küçük esnaf bu toplumun omurgasıdır, onu kaybedersek çok şeyi kaybederiz” diyerek sözlerini tamamladı.
Osman Yardımcı: "Kasap Bulamıyoruz, Sektör Çıkmaza Girdi"
Osman Yardımcı, kasaplık mesleğinin geldiği noktayı ve sektörün yaşadığı sorunları gündeme taşıdı. Yardımcı, kasap sayısındaki ciddi azalmaya ve zincir marketlerin sektör üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekerek, “Artık kasap bulamıyoruz. Çırak yetişmiyor, mesleğin geleceği tehlikede” dedi.
"Kasap Sayısı Hızla Azalıyor"
Kasaplık mesleğinin giderek unutulduğunu dile getiren Yardımcı, yeni neslin bu mesleğe ilgi göstermediğini söyledi. “Eskiden çıraklık sistemiyle kasaplar yetişirdi. Şimdi ise ne çırak var ne de bu işi yapmak isteyen gençler. Çocuklarımız artık bilgisayar başında çalışmayı tercih ediyor, ellerine bıçak almak istemiyor” şeklinde konuştu.
Yardımcı, mesleğin geleceğini kurtarmak için devlet destekli eğitim ve teşvik programlarının devreye sokulması gerektiğini belirterek, "Kasaplık mesleği yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Bu, sadece mesleği değil, gıda sektörünün düzenini de olumsuz etkiliyor" ifadelerini kullandı.
"Tavuk ve Köfte Piyasası Büyük Risk Altında"
Zincir marketlerin et ve tavuk satışında tekelleşme yaratması nedeniyle küçük kasapların zor durumda olduğunu vurgulayan Yardımcı, “Tavuk ve köfte üretiminde piyasayı artık büyük firmalar kontrol ediyor. Zincir marketler, kasapların sattığı ürünleri neredeyse maliyetine vererek bizim rekabet şansımızı bitiriyor” dedi.
Yardımcı, özellikle köfte ve tavuk üretiminin kontrolsüz bir şekilde piyasaya sunulmasının gıda güvenliği açısından da riskler doğurduğunu belirtti. “Marketlerde satılan köftelerin içinde ne olduğunu bilen yok. Etin kalitesi, kullanılan malzemeler, hepsi tartışmalı. Vatandaşımızı bilinçlendirmemiz gerekiyor” diye konuştu.
Aile İşletmeleri ve Geleneksel Tarımın Yok Olması
Federasyon Başkanı, “Ne oldu? Ailevi stil bitince biz dışarıya bağımlı olduk. 5 tane baron emrinde gibi, 5 tane baron Türkiye'yi yönetemez. Ben açıkça söylüyorum, Türkiye'yi 5 tane baron yönetemez” diyerek, ülkede aile işletmelerinin ve yerel üretimin yok olmasının, dışa bağımlılığı artırdığını belirtti. Ayrıca, eski dönemde her evin altında bir ahır bulunduğunu ve ailenin kendi sütünü, peynirini, etini temin ettiğini hatırlatarak, günümüzde ise temel gıda maddelerinin fiyatlarının astronomik şekilde arttığını söyledi.
Süt ve Peynir Fiyatları ile İlgili Endişeler
Bir kilo süt fiyatının 13 liradan alınıp, devletin 15 TL destek verdiğini belirten federasyon başkanı, süt fiyatlarındaki artışın, sektördeki istihdamı ve hayvancılığı tehdit ettiğine dikkat çekti. Ayrıca, süt ve peynirin yüksek fiyatlarının halkı zor durumda bıraktığını ve devletin bu konuda daha fazla teşvik ve destek vermesi gerektiğini söyledi. “Sütten 15 TL destek verilsin, 10 TL de teşvik verilsin, çünkü süt yoksa ne istihdamı sağlayabiliriz ne de hayvancılığı koruyabiliriz” dedi.
Avrupa'daki Yasaklar ve Türkiye'deki Düzenlemeler
Başkan, Avrupa'da et ve gıda satışıyla ilgili yasakların neredeyse hiç olmadığını, ancak Türkiye'de esnafın karşılaştığı zorlukları örnekleyerek Avrupa'daki durumla karşılaştırdı. "Avrupa'ya gittik, sokakta et satılıyor, tavuklar poşetle değil, fabrikadan çıkıyor. Bizde ise kanunsuz yasaklarla karşılaşıyoruz. Avrupa'da kendi dükkanlarında ürettikleri sucukları satabiliyorlar, ama bizde buna yasak getirilmiş” dedi.
Fiyat Artışları ve Yüksek Maliyetler
Federasyon Başkanı, şu an tavuk fiyatlarının bir kilo için 100 TL, tavuk göğsü fiyatlarının ise 250 TL olduğunu belirterek, fiyatların son yıllarda ciddi şekilde arttığını ifade etti. Paketlenmiş ürünlerin fiyat farklarının yüzde 40'lara kadar çıktığını ve esnafın bu durumdan büyük zararlar ettiğini söyledi. "Kiloda biz %40 fiyat farkı ödüyoruz, bu da hem esnafı hem de vatandaşımızı zor durumda bırakıyor. Burada, büyük firmalar bu farkları alıyor, ama esnafımız bu durumu kaldıramıyor" dedi.
Yasal Düzenlemeler ve Zincir Marketlerin Haksız Rekabeti
Zincir marketlerde vatandaşa satılan kıyma fiyatlarını da eleştiren federasyon başkanı, "Zincir marketler vatandaşı kandırıyor. 400 gram kıymayı yarım kilo sayıyorlar. Bu tür uygulamalara karşı tedbirler alınmalı" diyerek, yasal düzenlemelerin esnafın lehine olacak şekilde yapılması gerektiğini belirtti.
Esnafın Beklentisi: Daha Fazla Destek ve Adil Rekabet
Federasyon başkanı, özellikle küçük esnaf için daha fazla destek verilmesi gerektiğini ifade ederek, devletin bu konuda önemli bir rol üstlenmesi gerektiğini vurguladı. Türkiye'nin esnafın sorunlarıyla ilgilenmesi ve yasaların, büyük firmaların haksız rekabetini engelleyecek şekilde düzenlenmesi gerektiğini söyledi.
Kasaplık mesleğinin sadece bir meslek olmadığını, aynı zamanda bir ahlak taşıdığını ifade eden Yardımcı, “Kasaplık bir kültürdür. Doğru kesim, doğru üretim ve hijyen bizim mesleğimizin temelidir. Ancak bu değerler zincir marketlerin baskısıyla giderek kayboluyor” dedi.
"Küçük Esnaf Desteksiz Kalmamalı"
Yardımcı, küçük esnafın zincir marketlerle rekabet edebilmesi için devletin düzenleme yapması gerektiğini vurgulayarak, şunları söyledi:
“Bugün köylerde bile zincir market var. Kasap, manav gibi küçük esnaf artık kepenk kapatıyor. Avrupa'da bu tür marketlere sınırlamalar var. Türkiye'de de bu modelin uygulanması şart.”
"Devletin Acilen Harekete Geçmesi Gerekiyor"
Sözlerini çözüm önerileriyle bitiren Yardımcı, “Mesleğimizi kurtarmak için eğitim programları düzenlenmeli, zincir marketlerin faaliyetlerine sınır getirilmelidir. Küçük kasaplar desteklenmediği sürece sadece mesleği değil, vatandaşın sağlığını da kaybederiz” ifadelerini kullandı.
Osman Yardımcı, mesleğin geleceğini kurtarmak ve sektörün sorunlarına çözüm bulmak adına ilgili tüm tarafların bir araya gelerek acilen adımlar atması gerektiğini belirtti.
İstihdamın Artırılmasında Esnaf ve Sanatkarın Rolü
Dünya Esnaf ve Sanatkarlar Derneği, İçişleri Bakanlığı Sivil Toplum İlişkiler Genel Müdürlüğü'nün desteğiyle, “Toplumsal Dayanışma, Kalkınmanın Desteklenmesinde İstihdamın Artırılmasında Esnaf ve Sanatkarın Rolü” başlıklı yeni bir proje kapsamında ikinci çevrim içi toplantısını düzenledi.
Bu önemli toplantı, 12 Kasım 2024 Salı günü saat 14:00'de çevrim içi olarak gerçekleştirildi. Toplantıya Türkiye'nin dört bir yanından önemli federasyon başkanları katılarak, esnafın ekonomik kalkınmadaki kritik rolünü ve istihdamın artırılmasındaki katkılarını tartıştı.
Katılımcılar: Ahmet Aydan – Türkiye Ayakkabıcılar Federasyonu Başkanı
Ali Karaca – Türkiye Sebzeciler, Meyveciler ve Seyyar Pazarcılar Federasyonu Başkanı
Bayram Karakaş – Türkiye Berberler, Kuaförler ve Güzellik Salonu İşletmecileri Federasyonu Başkanı Hüseyin Taklacı – Türkiye Ağaç İşleri Federasyonu Başkanı
Osman Yardımcı – Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı