Paraya Para Deme...Acil Satılık Tezgah...

Seneler ilkin kura ile elde edilmiş pazar tezgahları İstanbul'da esnafın gelir kaynağı oldu.

Çoğu zaman babadan oğula devredilen pazar tahtalarını işletmeyen genç kuşaklar, bu tahtaları günlük, haftalık ya da aylık olarak pazarcı esnafına kiralıyor.
1,5 metre tahtanın günlük kiralama bedeli ise 50 ile 100 lira içinde değişiyor.

AYLIK 6 BİN LİRA GELİR
Bazı kişiler de yüksek fiyatlardan oldukca sayıda tahta satın alarak aylık minimum 6 bin lira kira geliri elde ediyor. Öte taraftan yasak olmasına karşın sıkça görülmeye başlamış olan pazar tahtası kiralamaları artık web üstünden de yapılıyor.

KONUMA GÖRE TEZGAH KİRASI DEĞİŞİYOR
www,simdihaberler.com'un haberine göre çeşitli ilanlarla pazar tahtası sahipleri günlük, aylık ya da senelik olarak tezgahlarını kiralıyor ya da satışa çıkarıyor. Pazar yerine gore haftalık 500-2000 TL kiraya verilen bölgeler de var, aylık 5 bin liraya verilen bölgeler de.

“PAZARCI, BU KİRALARI KARŞILAMAK İÇİN MALA ZAM YAPIYOR”
Pazar tahtalarının yatırım aracına dönüşmesinden rahatsız olduklarını ifade eden İstanbul Umum Pazarcılar Esnaf Odası Başkanı Mesut Şengün bu durum pazarcılığı mecrasından çıkardığını belirterek, “Yatırımcılar pazardan gelip yer satın alır, buraları pazarcılara kiraya verirse pazarcı da kira tutarı, tahsis tutarı benzer biçimde giderleri muhakkak müşteriye yansıtır. Bu bizim için kabul edilebilir bir şey değil. Buna karşı gerek bakanlığımıza, gerek yönetim mahkemelerine davalar açtık, belediyelere yazılar yazdık. Bu işi mecrasından çıkarmamak lazım.” dedi.

PAZARCI DEĞİL, YATIRIMCI KAZANIYOR
Şengün, “Bu işi meydana getiren esnafa bizzat tahsis edilme, pazarcı da almış olduğu malı en ucuz şekilde vatandaşa ulaştırmalı. Bu işin kuralı bu. Bunun için de çalışmalarımız devam ediyor. Pazarcı esnafından işgaliye tutarı haricinde hiçbir ücret alınamazsa bu paralar iyi mi alınıyor? Açtığımız davalarda tahta sahibi kişiler içinde hostesler, sanatçılar, iş adamları, müteahhitler, emlakçılar vardı. Bunların hepsini isim isim bildirdik. Pazarcı alamıyor, yatırımcılar alıyor dedik. Bunlar da pazarcılığı yapmadığı için pazarcıya kiraya veriyorlar. Pazarcı da bu kiraları karşılamak için mala zam yapıyor. Bunu ortadan kaldırmamız lazım.” ifadesini kullandı.

EV ALMAK YERİNE PAZAR TAHTASI ALIYORLAR
Tezgahları kiralayan pazarcı esnafı ise kira bedellerinin yüksek bulunduğunu, adeta yatırımcılar için çalıştıklarını ve bu yüzden kar elde edemediklerini belirtiyor.
Tekstil satışı meydana getiren bir pazarcı, “Kimi kendine meslek etmiş bu işi. Her pazarda 10 tahtası var. Parası var, veriyor tahta alıyor. Evde oturuyor, kira geliri elde ediyor. Ben günlük 150 lira veriyorum. Pazarına gore değişiyor bu fiyatlar. Bakırköy'de tahtası 350-400 lira. Buradaki tezgahımı orada açsam günlük 800 lira vermem lazım. Her belediyenin işgaliye tutarı birbirine yakındır. Tahta sahibi burası için senelik 250 lira veriyor. Bizim bir günde verdiğimiz parayı adam senelik veriyor. Tezgahları satın almak da mümkün değil. 4 tahtayı 120 bin liradan aşağı vermezler. Kimi günlük 50 liraya kimi 100 liraya veriyor. Kime ne denk gelirse. 500 bin lirayı bir daireye bağlayanın aylık 2 bin lira geliri oluyor fakat pazara bağlayanın minimum 12-13 bin liradan aşağı kira geliri olmaz.” dedi.

25 YIL ÖNCE BAĞIŞLANAN TEZGAH İÇİN ŞİMDİ 300 BİN LİRA İSTENİYOR
Bir başka pazarcı ise “25 yıl ilkin babama belediye, işgaliye almak için pazar yerini bağış yapmış. Parasız almış o dönemde. Bahçelievler'de 14 tezgahımız var. Bir tahtayı günlük 100 liradan kiralıyorum. Kiraya verdiğimde 4-5 bin lira kazanıyorum. Tezgahlarımı satmaya kalksam hepsini 300 bin liraya satarım. İnsanlar daire alacağına bu şekilde bölgeleri alıyorlar. Kiradan daha çok geliri oluyor. Geliri de güvence. Burada kiraya veriyorsun günlük alıyorsun paranı.” dedi.

“AYDA 12 BİN LİRA KİRA GELİRİM VAR”
Pazar tezgahının dedesinden kaldığını söyleyen Hasan Şavdır, “Pazarda şu an toplamda 18 tahtamız var. Evvelde dedemler almış. Şimdi kardeşler bölündük. Satmaya kalksak tahta başı 60 bin lira eder. Kendime ilişkin 6 pazarım var. Ayda 12 bin lira kira gelirim var.” diye konuştu.

“EL ALTINDAN KİRALANDIĞINI GÖRÜYORUZ”
Bu durumun yasal olmadığını ve haksız kazanç elde edildiğini ifade eden Ceza Hukuku uzmanı Prof. Dr. Ersan Şen , “Bu yerlerin kiralanması doğrusu tahsisi olsa da bunlar sınırı olan ayni hak durumunda. Doğrusu kimlere tahsis edilmişse onlar bu yerlerin mülk sahibi oluyorlar. Buradaki problem şu; kimlere tahsis edilmiş ya da kiralanmışsa bu kişiler tarafınca bizzat kullanılması gerekirken başkalarına el altından kiralandığını görüyoruz. Bir de kayıt dışılık var. Buradan ticari kazançlar elde ediliyor. Kişiye belediye encümeninden kiralanmış ya da tahsis edilmiş fakat bunu kendisi işletmiyor. Bunu başkalarına kiralama yöntemiyle kazanca çevirmiş. Alt kiracılık, taksi plakalarının kiralanması benzer biçimde. Normal olarak bunun önüne geçilmesi lazım.” dedi.

“RUHSATLARININ İPTAL EDİLMESİ GEREKİR”
Denetimlerin yetersiz bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Şen, “Kanundaki yargı net. Kanun diyor ki, ‘Kim kiralamışsa, kime tahsis edilmişse bizzat o işletip kullanabilir'. Sadece zabıta tarafınca, belediye encümeni tarafınca pazar yerlerinin kontrolü yapılmadığından bu tespitler izlenemiyor. Haksız kazanç durumu var. Ya yine yasa düzenlenmesine gidilmeli ya da kime tahsis edilmişse bizzat o şahıs tarafınca işletilip işletilmediği denetim edilmeli. İzinsiz kullanımlar var ise başkalarına kullandırma var ise bunların ruhsatlarının tahsislerinin iptal edilmesi gerekir. Bu kadar nettir.” diye konuştu.

“BU İŞİ RANTA ÇEVİREN ESNAF OLABİLİYOR”
Kiralamanın yanı sıra tezgah satışı ya ve devri mevzusunda uyarılarda bulunan Esenler Belediyesi Başkan Yardımcısı Avukat Osman Gökçebaş ise “Bu işi ranta çeviren esnaf olabiliyor. Devralan vatandaşlar şunu bilmeli; bu pazar bölgeleri ilanihaye devam etmeyebilir. Belediye meclisi pazar yerini küçültebilir, tahtaları iptal edebilir ya da pazar yerini tamamen kapatabilir. Bahsedilen yüklü miktarlardaki bedelleri ödemesi durumunda neyle karşılacağını bilemeyebilir ve mağduriyet yaşayabilir. ‘Hava parası' dediğimiz şey yasal olmayan bir şey. Vatandaşlar kendi içinde gayri resmi olarak bu tür işlere girebiliyorlar. Bazen mağduriyetler de yaşanabiliyor. Kayıtlı esnaf haricinde başka esnaf tarafınca işletilmesi halinde pazar tahtası hakkı belediye encümeni kararıyla iptal edilir.” diye konuştu.