Sıkı Durun... Şimşek Çaktı Zam Fırtınası Geliyor
2025-2027 Orta Vadeli Program'da (OVP), 2025 yılı boyunca tüketici fiyatları (TÜFE) bazında enflasyon oranı yüzde 17,5 olarak öngörülürken, yılın başında çeşitli vergiler, harçlar ve cezalar ciddi oranlarda artacak. Emlak, Çevre Temizlik, Özel İletişim ve Motorlu Taşıtlar Vergisi gibi birçok kalemde yapılacak artışlar, resmi işlemlerde alınan harçlar, araç muayene ücretleri, Gelir Vergisi tarife dilimleri ve trafik cezaları yüzde 44 dolayında zamlanacak.
Bu artışların nedeni, Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 298'inci maddesine göre her yılın başında uygulanan "yeniden değerleme oranı"dır. Yeniden değerleme oranı, Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi'ndeki (Yİ-ÜFE) yıllık ortalamalara göre belirlenir ve mükelleflerin yükümlülüklerinde önemli artışlara neden olur.
Yüksek Yeniden Değerleme Oranı Bekleniyor
Dünya Gazetesi'nden Naci Bakır'ın analizine göre, yeniden değerleme oranı son yıllarda enflasyonun seyrine paralel olarak farklı düzeylerde belirlenmiş ve yüksek enflasyonlu dönemlerde mükellefler için olağanüstü bir yük getirmiştir. 2023'te yüzde 122,93 gibi rekor bir oranda uygulanan yeniden değerleme, 2024 başında yüzde 58,46 olarak belirlenmişti. Ancak 2025 başında uygulanacak oranın yıllık enflasyon hedefinin çok üzerinde olması bekleniyor, bu da mükellefler için yeni yılda vergi, harç ve cezaların rekor düzeyde artacağı anlamına geliyor.
Yüzde 44 Artış İhtimali
2025 başında yürürlüğe girecek olan yeniden değerleme oranı, 3 Kasım'da açıklanacak Ekim 2024 enflasyon verileri ile netleşecek. Ancak Eylül 2024 sonu itibarıyla Yİ-ÜFE verilerine bakıldığında, yüzde 44 dolayında bir artış bekleniyor. Bu da başta vergi, ceza ve harçlar olmak üzere birçok kalemde yüzde 44 oranında zam yapılacağını işaret ediyor.
2024 Enflasyonunun 2025'e Yansımaları
Yüksek yeniden değerleme oranının uygulanması, 2024'te düşen enflasyon oranlarına rağmen, 2025'te mükellefler için artan yükümlülükler anlamına geliyor. Özellikle dar ve sabit gelirli vatandaşlar için bu durum, enflasyon kaynaklı erozyonun yeni yılda da devam edeceğini gösteriyor.
Yeniden Değerlemeye Tabi Kalemler
2025 başında yeniden değerleme oranına göre zamlanacak başlıca kalemler şunlardır:
- Emlak Vergisi
- Çevre Temizlik Vergisi
- Motorlu Taşıtlar Vergisi
- Gelir Vergisi tarifesi dilimleri
- Damga Vergisi
- Trafik cezaları
- Ehliyet ve pasaport harçları
- Araç muayene ücretleri
Cumhurbaşkanı'nın vergi ve harçlarda yeniden değerleme oranını yüzde 50'ye kadar artırma ya da azaltma yetkisi bulunuyor. Ancak bu yetkinin nadiren kullanıldığı ve genellikle açıklanan Yİ-ÜFE artış oranlarının doğrudan uygulandığı biliniyor.