Cumali Göz Depremde Yerle Bir Olan İşyerim Devlette Sağlam Görünüyor

Yüzyılın afetine Kahramanmaraş'ta yakalanan beyaz eşya esnafı Cumali Göz, deprem anında ve sonrasında yaşadıklarını Esnafhabertv.com'a anlattı.

Esnafhabertv.com: Sizi tanıyabilir miyiz?

Cumali Göz:  İsmim Cumali göz Kahramanmaraşlıyım 1972 Kahramanmaraş doğumluyum. Kendimi bildim bileli esnaflığın içerisindeyim. Dedemiz Esnaftı, Babamız Esnaftı kendimiz Esnaflığa devam ediyoruz. 2001 yılında bu işletmeyi kurduk, 2001 yılından bugüne devam ediyoruz. Yaklaşık 22 yıldır bugün 23. Yılımıza giremedik, devam ediyoruz. Halı, mobilya, beyaz eşya ve dayanıklı tüketim malları üzerine bir işletmemiz vardı. Kahraman Maraş’ta buna devam ediyoruz ama depremde bunların hemen hemen tamamı kayboldu yani kaybolan bir şeyin üstüne yeniden ayakta kalmak için böyle bir baraka şeklinde bir yer kurup hayatımızı idam ettirmeye çalışıyoruz.

Esnafhabertv.com: Bu afetlere karşı ahilik töresi nasıl bir rol oynamaktadır sizce?

Cumali Göz: Ahilik töresi Osmanlı'dan bildiğimiz bir kelime bize ulaşan ama biz depremde de olsun, depremden önce de sonra da olsun bununla ilgili en ufak bir şey görmedik, bilgimizde yok diyelim.

Esnafhabertv.com: Bu afet ve acil durumlarda esnafların neler yaptığı siz kendiniz arkadaşlarınız tanıdığınız esnaflar halka nasıl yardımcı oldunuz ya da kendiniz nasıl toparlandınız?

Cumali Göz: Kendi imkanlarımız ile sadece çünkü kendimizin kullanacağı kendi tasarrufumuzda olan imkanımız kalmadığı için sadece insani olarak yardımlarımızı yapabildik dışarıdan arkadaşlarımızın gönderdiği içerden kendi durumu iyi olan arkadaşlarımızın gönderdiği onunla ilgili sadece dağıtım yapabildik herkesin acısına ortak olabilmek gidip enkazdan şey çıkaramadık yani zaten enkaz bölgesine gidemiyorduk da müdahale ettirilmiyordu.

Sadece kolay olanlarına baktık ilk günü biz burada yaşadığımız yan komşum bu dükkanın bitişiğinde buraya saat 10 gibi geldim ben, saat 10 gibi geldiğimde işyerimin tamamen yıkık olduğunu ve yan tarafta da komşumuzun burada kaldığını biliyordum. Buradaki arkadaşlara bu insanlar burada kalıyor oğlu ile birlikte dediğimde harekete geçtik. İçinden çıkarmaya çalıştık ve yaklaşık bir buçuk saatlik bir mücadeleden sonra küçük bir delikten arkadaşımızı ve oğlunu çıkarabildik, sağ salim çıktılar, yani bizim ilk yapabildiğimiz şeyler buydu birinci günlerinde, diğer günlerinde diğer insani kuruluşlar, dışarıdan gelenler onlara yardımcı olmaya çalıştık elimizden geldiği kadar.

Esnafhabertv.com: Afet anında ya da sonrasında esnaf olarak esnafların genel olarak finans ve istihdam alanında yaşadığı sorunlar nelerdi?

Cumali Göz: Şimdi ben kendimden bahsedeyim diğer esnafları boş vereyim sadece kendimden bahsedeyim. Bu işyerimiz yıkıldıktan sonra bir kere denildi ki bize, gidin işte hasar bildiriminde bulunun nereye emniyetteki birime gittik oraya elimize birer tane kağıt verdiler, işte bunun içerisine elinizdeki ürünlerinizi yazın. Benim içeride 2 bin çeşit kaleme işaret eden bir işyerim var yaklaşık 17 kalem ürünümü yazabildim sadece, yazdım oraya bıraktım geldim ve akabinde 7-8 gün sonra sadece vergi dairesinden arandım telefonla, ne yaptınız işte böyle böyle işyerinizin değeri ne kadardı falan soruldu. Ve şu anda 7.ayındayız depremin, 7 ay bitti hatta 8.ayındayız. Bize söylenen hiçbir şey yok, arayıp soran da yok, kimsede yardımcı olmadı zaten. İlk başta devletin sadece ödenek olarak 10 ar bin TL aile başı verdiği, aldığımız sadece bu bizim. 

Esnafhabertv.com: Sizi deprem anında veya sonrasında etkileyen duygulandıran bir an yaşadınız mı anlatabilir
misiniz?

Cumali Göz: Binlercesi var aslında da binlercesi var. Benim ilk akabinde aklıma gelen çok sevdiğimiz bir arkadaşımız vardı belediyede müdürdü bu arkadaşımız yani o arkadaşımızın tabla kırılıp cesedinin bulunduğu o an böyle elleri ve kolları çok uzun bir insandı zaten sadece beli açılmıştı çıkarıldığında altında beş yavrusuyla hanımının şeyini görmemizle yani bizi buydu en çok etkileyenlerden bir tanesi
tabi bunun gibi binlerce hikaye var bizim burada.

Esnafhabertv.com: Beklentilerinizi söyler misiniz finans konusunda dediniz ya hiç kimse arayıp sormadı ne bekliyorsunuz esnaf olarak ne yapmalı önerilerinizi söylerseniz?

Cumali Göz: Bu yıkılan işyerim 4 katlı 160 ar metrekare halinde 4 katlı bir yerdi burası. 2 taneydi işyerim, birini satmıştık. Bununla ilgili AFAD’a başvurduğumuzda veya e devletten girdiğimde benim işyerimin olduğunu boş ver, yıkık bile gözükmüyor, enteresan olanı bu. Oraya gittiğimizde işyerimizin resimleri çekilmiş orada var ama bilgi olarak bizim işyerlerimiz hala yıkılmış bile gözükmüyor. Enteresan tarafı bu zaten şimdi nereye müracaat etsen adam e-devletten giriyor tapudan bakıyor diyor ki senin işyerin yıkılmamış gözüküyor. Ama yıkılmış olarak bütün resimleri var resmî kurumlarda ama biz müracaat edince yok. Bilmiyorum esnaf odalarımız da dahil sadece mesajla şehrin her tarafına belli alanlarına konteyner kuruldu işyerleri için küçük küçük de olsa bir işletme yerleri açıldığı halde bizim burada ki büyük iş yerleri sadece benim sıram da 200 üzerinde işyeri var tamamı yıkılmış durumda bir tanesine bile konteyner verilmedi.

Zaten verilse de biz konteynerde iş yapma şansımız yok ama esnaflara en azından bir konteyner bile verilmedi buraya, biz sürekli devletimizin yanında olalım bir halkız, olmaya da devam edeceğiz. İster versin, ister vermesin biz sonuna kadar devletimizin yanındayız böyle bir sıkıntımız yok ama tek sıkıntımız bize bugünde sahip çıkılmazsa ne zaman çıkılacak, ne zaman çıkılacak yani başka ne zaman..

Bu röportaj   Dünya Esnaf Sanatkarlar Derneği bünyesindeki Ahi Enstitüsü; İçişleri Bakanlığı Sivil toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü ile yürüttüğü “Ahilik Töresi Afet Bilinci Güvenli Millet, Güvenli Devlet” başlıklılar projesi kapsamında 6 Şubat’ta depremi ve daha sonra sel felaketiyle karşı karşıya kalan Hatay, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Adıyaman ve Malatya illerinde esnaf odaları başkanları esnaf ve sanatkarlar ile çekilen filmlerden derlenerek yayınlanmaktadır.