- Haberler
- Afetin Esnafları
- Doğan Kasal: Devlet ilk günden itibaren buradaydı
Doğan Kasal: Devlet ilk günden itibaren buradaydı
Onları depremin çilesinde ölümün kıskacında yoğurdu kader… Ölümün kenarından döndüler. Sevdiklerini toprağa verdiler…Evleri, dükkanları yıkıldı ancak umutları yıkıldı mı ? 6 Şubat'ta asrın felaketiyle karşı karşıya kalan Adıyaman Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Şanlıurfa illerinde esnaf odaları başkanları esnaf ve sanatkarlar ile görüşen usta kalem Gazeteci-Yazar Fehmi Çalmuk Afetin Esnaflarını kaleme aldı. Neler yaşadılar, neler yaşıyorlar? Esnaf kredileri, devlet yardımları ne durumda ? Ağlayarak okuyup izleyeceğiniz Afetin Esnafları yazı dizisi ve videoları esnafhabertv.com ve youtube kanalında. Hatay'da yüzyılın afetini yaşayan esnaf, 'Afetin Esnafları' yazı dizisine konuştu.
Depremzedelerden lostracı Doğan Kasal, 6 Şubat'ta ve sonrasında kentte yaşananları Esnafhabert.com'a anlattı.
Esnafhabertv.com: Usta kolay gelsin.
Doğan Aksal: Teşekkür ederim. Hoş geldiniz.
Esnafhabertv.com: Bölgenizde bir deprem yaşandı, esnaf olarak ne gibi zorluklar yaşadınız? Ya da deprem anında nasıldı, deprem sonrasında nasıl?
Doğan Aksal: Vallahi Allahım bir daha bize böyle bir acıyı göstermez inşallah, çok üzüldük. Allah ölmüşlerin hepsine rahmet, yaralılara da acil şifalar versin. Deprem sabahı ben buradaydım, burada kalıyordum çünkü kalacak yerim yoktu. Sonra bir Esentepe’den bir oda bir ev kiraladım. Oradan da hemen hemen çıkmak üzereyim. Yani dışarıda yaşıyorum ben. Onun için depremde devlet yoktu, asker yoktu, polis yoktu, ben buna inanmıyorum yani.
Esnafhabertv.com: Deprem gecesi ve sonrası sizi en çok etkileyen olay ne oldu?
Doğan Aksal: En çok beni üzen yaralayan yani ben şu karşıdan 3 tane vatandaş kurtardım, 3 tane canlı çıkarttım. Öğlenden sonra da işte 9 tane ceset çıkarttım. AFAD geldi devletimiz yanımızdaydı. Kaymakamımız acilen şey kuruldu buraya, yakın acil kriz masası kurdular Allah hepsinden razı olsun, emniyet müdürümüz oradaydı, belediye başkanımız oradaydı, kaymakamımız oradaydı, komutanlarımız oradaydı, adamlar ellerinden yani Allah hepsinden razı olsun ellerinden gelen ne varsa hepsine kriz masasında ulaşmaya çalıştılar. Tabi internet ve telefonlar çekmez oldu. Allah razı olsun bir tanesi kalmıştı yoldan kepçeciyi çevirdim, sağ olsun geldi onu da kurtardık ama Allah'ım bize böyle şeyler yaşatmasın.
Esnafhabertv.com: "Depremde devlet yoktu" diyenler oldu...
Doğan Aksal: Allah Devletimize de zarar ve ziyan vermesin diyorlar. İşte bazıları kaymakam yoktu, belediye başkanı yoktu işte şu yoktu bu yoktu... Ben ona inanmıyorum ben 55 gün buradaydım. 55 gün yani 50-60 gün ben buraları bekledim yardımcı oldum, herkese herkes de bilir beni İskenderun tanır. Beni ben hepsinden başta kaymakamım olmak üzere belediye başkanım artı Nevzat müdürüm Allah
kendilerinden razı olsun bütün şeylere koştular.
Ama beni en çok üzen şey bu yağma işi oldu adam burada çırpınıyor çıkacak adamlar burada yağmalamaya gelmişler nerden geldiniz yağmur yağıyor ana baba günü buradan elime bir tane demir geçirdim kovalamaya başladım. Bana diyorlar sen niye karışıyorsun, kardeşim milletin canı gitmiş sen malından ne istiyorsun, sen zengin mi olacaksın gördük ekmek bulamıyorlardı. Ekmek yani ekmeğe muhtaç olmuştuk Allah devletimizden acil kurdular yemeğimiz geldi bisküvitimiz geldi, meyve suyumuz geldi çayımız geldi yani her şeyimiz geldi. Milletin malından mülkünden ne istiyorsunuz adam canını kaybetmiş evladını kaybetmiş sen soygun derdindesin, sen yağma derdindesin yani lütfen ben bir vatandaş olarak Allah katında olmaz böyle şeyler. bir insan çıkarttım adam 4. Katta şahidim ya karşıda merdiveni var yıkılmamış olduğu bina çöktü. 4.katta çocuk haberleşmeye çalışıyor elektrikçi haberleşme çocuk yalvarıyor 4. Katta arabası karşıda merdiveni var aşağıdan yavru alıyor bana merdiveni açayım. Çocuk gözümün önünde sanki filim çevirir gibi Apo atlama dur dedim arabayı aç dedim çocuk resmen arabanın üzerine düştü artı Allah'tan yerde molozlar vardı ayakkabılar vardı bir de şey düşmüştü onun üstüne düştü çocuk ondan sonra 5-6 gün sonra hastaneye gitti. Kaburgasında 4 tane çatlak ayağında çatlak biraz insan olalım her şey para değildir.
Allah bu musibeti bize boşuna vermiyor yani atasını bilen yok başkanını bilen yok büyüğünü bilen yok babasını bilen yok annesini bilen yok başkanını bilen yok cumhurbaşkanını bilen yok adam verse de küfür ediyorlar vermese de küfür ediyor adama. Biz bu işten bir şey anlamadık adam ne yapsın Türkiye'nin cumhurbaşkanı elimden geleni yaşıyor. Çok gördük biz çok başkan gördüm ben Allah o da başkanımızdan da Levend Yılmaz abimizden Allah ondan da razı olsun Şehmus Aslan abimden de Allah razı olsun sizlerden de Allah razı olsun hep. Enkazdaydınız enkazda şeyleri çektiniz ben normalde öteki televizyondakilere de röportaj verdim.
Kıbrıs’taki ölen sporculara Kıbrıs televizyonu geldi çekim yaptı. Allah onlara da rahmet eylesin yani Allah düşürmesin bende eski bir futbolcu olarak acıyı bilirim herkes de bilir acıyı ama lütfen böyle hırsızlık olayıymış yağma olayıymış bırakalım bunları ya kimsenin kimseye bak Allah bize bu musibeti Boşuna vermiyor.
Bir tane garibanın karnını doyurmuyoruz bana ne diyor adam ya isterse diyor dünya yıkılsın çeker giderim yani nereye gidiyorsun abi adam burada 2 aile Konya'ya gitti. Depremden kaçtılar yanarak öldüler yani İskenderun’a Hatay’ımıza sahip çıkalım İskenderun’umuz bir tanedir. Benim burada çocukluğum burada geçti, ben buranın ekmeğini yedim buranın suyunu havasını teneffüs ettim, çok dostlarımı kaybettim. Allah hepsine rahmet eylesin, çok sevdiğim dostlarım da var. Allah da onların çoluğunu çocuğunu bağışlasın, Allah onlara kurban olduğum daha çok versin, çünkü iyilikseverler, hiç bari arıyorlar soruyorlar bir şeye ihtiyacınız var mı biz esnaf olarak
şurada depremde kapalıydık.
Esnafhabertv.com: Devlet yardım ediyor mu size?
Doğan Aksal: Deprem yiyecek ekmeğimiz biz gün bulup yiyen adamız gün çalışırsak gün yeriz yeri geliyor siftah edemiyoruz çünkü kimsede alım gücü verim gücü kalmadı. Zaten çoğu da aldı başını gitti buralardan başka şehirlere yerleştiler yani onun için biz esnaf olarak böyle bir yardım bekliyoruz. Allah razı olsun devletimizden, kaymakamımızdan bilhassa Nevzat müdürüm Allah razı olsun her bayram da elbisemizi getirir, bizim harçlığımızı verir, kolimizi verir onlardan da Allah razı olsun kaymakamımız da yapıyor aynı şeyi mesela ben yardım alıyorum yani 500 lira gıda yardımı alıyorum 1000 TL de bana bu şeyden dolayı veriyorlar. Bende onunla geçiriyorum abla ne yapayım onunla bir elektriğimi suyumu ödüyorum yani onlar da şey biz gün bulup gün yiyoruz abla. Bizim ne aylığımız 3 kişi kaldık yani bu meslekte artık bitiyor yani bu meslekte artık şey kalmadı. Tabi çok iyiydi çok iyiydi o zamanlar ayakkabılar kaliteydi, ayakkabılar güzeldi. Çakma ayakkabılar yoktu adam
topuğuna yaptırıyordu ayağına ayakkabısını da yaptırıyordu boyatıyordu, bakıyordu ayakkabısına adam şimdi adam diyor ki ben boyatacağıma diyor 5 kere boyatsam gider bir ayakkabı ama giydiği ayakkabı da 4-5 bin liralık ayakkabı yani adamın umurunda değil. Bunları da düşünen yok. Pandemide de öle olduk abla pandemide de yanlış anlamayın, adam kendinden tiksinir mi ya ayakkabısını getiriyor poşetin içerisinde karşıda oturuyor, biz alıyoruz kucağımıza alıyoruz, elimizi içine sokuyoruz
falan. Adam fiyatı da istediğimiz zaman 5-10 TL istediğimiz zaman çok ya diyor ya kardeşim çok değil biz burada af edersin kimse bunu eline almaz yani bu meslekte artık yani bu boyacı mesleği de Suriyeliler yapıyor. Onlarda hazır boya alıyorlar süet ayakkabılara hazır boya vuruyorlar. Biz kendilerine söylüyoruz dışarda boyatmayın diye boyatıyorlar geliyorlar biz temizliyoruz biz yapıyoruz ediyoruz tekrar aynı duruma getiriyoruz, ayakkabısını ücreti de istediğin zaman ayakkabının ne yaptın
ya sen diyor. Mesela yani şimdi eski fotoğrafçılık eski şeyler falan kalmadı yani eski sanat şeyi kalmadı.
Esnafhabertv.com:Deprem sizi nasıl etkiledi?
Doğan Aksal: Deprem çok kötü etkiledi abla yani inanın yani ekmek alacak paramız yoktu. Tamam devletimiz dağıtıyordu ister istemez tabi canımız bir şey istiyordu. Mesela söylenmez de reklam olmasın işte bir şeyler alacağız işte bir şeyler yapacağız şunu yapacağız onu da bir arkadaşımıza telefon edip Allah razı
olsun bazı arkadaşlarımızdan, bazı futbolculardan, hocalık yapanlardan onlar yardımcı oldular. Kaymakamımız yardımcı oldu. Emniyet müdürümüz Nevzat Bey yardımcı oldu. Sağ olsun Şehmus abi yardımcı oldu o konuda yok çünkü abla burada bana söz verdiler bekçi gibi bekledim yani inan hepsini tanırım benim İskenderun da şöyle tanımadığım kesim yoktur. Herkes te beni tanır benim
ismim Doğan Kasap beni herkes tanır ben Allah'ıma çok şükür bu güne kadar ben 2 tane çocuk büyüttüm Allah'ım herkese öle versin ben damacana suyu sattım abla bisiklet ile Mete başkanımın da buradan ellerinden öpüyorum Zübeyde annemin de Allah mekanını cennet etsin oda çok yardımcı oldu bana. Ben damacana o yağmurlar da o şeyler de ben çocuklarımı okuttum. Bir oğlum makine mühendisi bir kızım da yüksek inşaat mühendisi ikisini de ben ne dershaneye gönderdim. Allah'ıma çok şükür damacana suyu sattım bisikletin üzerinde ayakkabı boyacılığı yaptım ben çocuklarımı okuttum. Allah herkese böyle bir evlat versin herkesin evladı kendine tatlıdır kendine güzeldir ama evlatlara da sesleniyorum annenizin babanızın kıymetini bilin ne hallerde sizi okutuyor bak benim kızım yüksek inşaat mühendisi maşallah İskenderun'da Salih Odabaşının 4. Katında idem mühendislik diye çok şükür depremde ödül bile aldı. Öyle çocuklar evlatlar yetiştirsinler yani çocuklarda annesinin babasının kıymetini bilsin ne haller ile çalışıyorlar inan bana diyorlar ki Doğan sen nasıl okuttun abi evlat annesini babasını bilecek ne zorluklar ile para kazandığını ne zorluklar ile şey yaptığını.
Güçlü devlet güçlü esnaf güçlü güvenlik. Güçlü devlet güçlü esnaf güvenli devlet güvenli esnaf
Bu röportaj Dünya Esnaf Sanatkarlar Derneği bünyesindeki Ahi Enstitüsü; İçişleri Bakanlığı Sivil toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü ile yürüttüğü “Ahilik Töresi Afet Bilinci Güvenli Millet, Güvenli Devlet” başlıklılar projesi kapsamında 6 Şubat’ta depremi ve daha sonra sel felaketiyle karşı karşıya kalan Hatay, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Adıyaman ve Malatya illerinde esnaf odaları başkanları esnaf ve sanatkarlar ile çekilen filmlerden derlenerek yayınlanmaktadır.