Esnaf, Ne Kadar Götürü Vergi Ödeyecek ?

Esnaf ve sanatkarları yakından ilgilendiren götürü  ücret elde edenler  2021 yılında brüt asgari ücret 3.577.50 TL olarak belirlendiğinden, vergi 10 bin 732.50 TL’lik ücret üzerinden ödenecek. Buna göre, götürü ücret elde edenler 2021 yılında 1.609.88 TL vergi verecekler. Vergiyi şubat ve ağustos aylarında 804.94 TL’lik iki eşit taksitte ödeyebilecekler.

Gelir Vergisi Kanunu uyarınca ücret gelirleri “gerçek ücretler” ve “diğer ücretler” olarak iki gruba ayrılarak vergilendiriliyor. Basit usule tabi vergi mükelleflerinin yanında çalışanlar, özel hizmetlerde çalışan şoförler, özel inşaat sahiplerinin ücretle çalıştırdığı inşaat işçileri ile gayrimenkul sermaye iradı geliri elde edenlerin yanında çalışanların ücretleri “diğer ücret geliri” olarak adlandırılıyor. Buna “götürü ücret” de deniliyor. İşveren, gerçek ücret gelirlerini işçiye ödemeden önce vergiyi kesip, vergi dairesine yatırıyor. Götürü ücret geliri elde edenlerin vergi matrahı, o yıl geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarının yüzde 25’i olarak uygulanıyor.

Basit usulde vergiye tabi bir berberin yanında 15 Mart 2021 tarihinde çalışmaya başlayan kişinin 2021 yılındaki safi ücret tutarı ise nisan-aralık aylarına göre, yani 9 ay üzerinden hesaplanacak. Brüt asgari ücret önce 9 ile çarpılacak, çıkan tutarın yüzde 25’i üzerinden safi ücret belirlenecek. Bunun da yüzde 15’i oranında vergi ödenecek. Bu kişinin, hesaplanan 1027.40 TL tutarındaki verginin 402.46 TL’sini nisan ayında, 804.94 TL tutarındaki kısmını da ağustos ayında ödemesi gerekecek.

Habertürk gazetesinden  Ahmet Kıvarç'ın yazısında verilen örneğe göre  kişi nisan ayında vergiyi ödedikten hemen sonra işten ayrılsa bile sadece ağustos ayındaki vergiyi ödemekten kurtulacak, nisanda ödediği verginin kalan kısmını geri alamayacak.

“Diğer ücret gelirleri” için yıllık beyanname verilmiyor. Kira, faiz gibi diğer gelirleri nedeniyle beyanname verilmesi halinde de diğer ücret gelirleri beyannameye dahil edilmiyor.

SİGORTA PRİMİNİ İŞVEREN YATIRIYOR

Diğer ücretliye ödenen ücret tutarları gerçek usulde gelir vergisi tevkifatına tabi tutulmuyor. Bu nedenle Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) sigorta bildirimi yükümlülüğü olan işverenlerce, muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde vergi tevkifatına ilişkin kısımların boş bırakılması gerekiyor.

AGİ’DEN YARARLANAMAZLAR

Diğer ücret geliri elde edenlere ücret bordrosu düzenlenmez. Bu kişiler asgari geçim indirimi ile engellilik indiriminden yararlanamazlar. Sigorta primi, şahıs / hayat sigorta primi ile sendika aidatı indirimlerinden de yararlanmaları söz konusu değil.

KİMLER “DİĞER ÜCRETLİ” KABUL EDİLİR?

“Diğer ücretli” kapsamında vergilendirilen mükellefler şunlar:

Kazançları basit usulde tespit edilen terzi, manav, bakkal, berber gibi küçük esnafın yanında çalışanlar. (Basit usulde vergiye tabi olmak için 2020 yılında dükkanın yıllık kira giderinin büyükşehirlerde 11 bin lirayı, diğer yerlerde 7 bin lirayı, 2021 yılında da sırasıyla 12 bin ve 7 bin 600 lirayı aşmaması gerekiyor.)

Özel hizmetlerde çalışan şoförler.

Özel inşaat sahiplerinin, örneğin kendi arsası üzerinde kendisi oturmak üzere ev yaptıranların ücretle çalıştırdığı inşaat işçileri.

Gayrimenkul sermaye iradı sahibi kişilerin yanında çalışanlar.

VERGİ KARNESİ ALMALARI ZORUNLU

Götürü ücret geliri elde edenlerin vergi karnesi almaları zorunlu. İşe başlama veya değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir ay içinde vergi dairelerine başvurmaları gerekiyor. Vergi karnesi alan “diğer ücretliler”, almış oldukları vergi karnelerini işin devamı süresince saklamak zorundalar.

ŞUBAT AYINA DİKKAT

“Götürü ücretler” için vergi bir anlamda peşin alınıyor. Çalışılmakta olan yılın şubat ayında vergi karnesinin alınıp ilk taksitin de şubat ayında ödenmesi isteniyor.

Yıl içinde çalışmaya başlayanlar ise işe başlama tarihinden itibaren bir ay içinde karneyi alıp ilk ödemesini yapmak zorundalar.

İŞVEREN DE SORUMLU

Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı ile götürü gider usulünü kabul eden gayrimenkul sermaye iradı sahipleri, yanlarında çalışan kişilerin karne almalarını ve karnelerinde yazılı vergi tutarını ödemelerini sağlamak zorundalar. Zamanında karne almamış veya vergisini tarh ettirmemiş olan çalışanın vergisi işverenden, cezasıyla birlikte tahsil edilir.

İşçi vergi karnesini almış ancak ödemeyi yapmamış ise bu durumda da vergi, gecikme cezasıyla birlikte işverenden alınır.

“Diğer ücretler” için vergisini ödemiş kişiler yıl içinde sigortalı olarak bir işte çalışmaya başlarsa, işe başladıktan sonraki aylara ait olmak üzere, peşin ödedikleri vergileri gerçek ücretleri üzerinden hesaplanan vergilere mahsup edilir.